Аршанец у эміграцыі выдае кнігі пра беларускую культуру
Музыка і фалькларыст Сяргей Доўгушаў, ураджэнец пасёлка Балбасава пад Оршай, які цяпер жыве за мяжой, выдаў важнае для беларускай культуры выданне — кнігу «Беларускія калыханкі». У ёй сабраны тэксты, ноты і аўдыёзапісы калыханак з усіх рэгіёнаў Беларусі: Падляшша, Палесся, усходніх і паўночных абшараў краіны. Адметнасцю выдання стаў поўнафарматны музычны дадатак — усе калыханкі можна паслухаць праз QR-коды. Выканалі іх музыкі гурта VOLYA пад кіраўніцтвам Вольгі Дземкі, спецыялісткі па аўтэнтычным беларускім строі.
Праект выдадзены дзякуючы краўдфандынгу і падтрымцы культурніцкай ініцыятывы «ЭтнаТрадыцыя». Сяргей адзначае, што праца над кнігай цягнулася больш за год: яму давялося не толькі збіраць самі калыханкі, але і заняцца іх адаптацыяй, выбарам і падрыхтоўкай нотаў, рэдакцыяй тэкстаў, напісаннем уступаў. У сацсетках ён прызнаўся, што натхненнем для кнігі стала яго дачка Эвеліна, якой ён з нараджэння спяваў беларускія калыханкі. «Цяпер магу з упэўненасцю сказаць: калыханкі сёння спяваюць не толькі мамы, але і таты», — напісаў Сяргей.
Паслухаць калыханкі можна тут, а набыць кнігу — тут.
Але на гэтым дзейнасць Доўгушава не спыняецца. У паралель ён рыхтуе да выдання другую кнігу, прысвечаную аднаму з найменш вядомых, але глыбока сакральных феноменаў беларускай музычнай традыцыі — лірніцтву. Гэта даследаванне ён пісаў яшчэ як магістрант у Акадэміі навук Беларусі, аднак з-за вымушанай эміграцыі ў 2021 годзе так і не здолеў абараніць працу. Цяпер ён адаптуе яе для шырокай аўдыторыі і збірае сродкі на выданне.
Кніга пра лірнікаў — гэта не проста музычны даведнік, а спроба аднавіць і асэнсаваць забыты пласт беларускай культуры. Сяргей распавядае, што ліра была інструментам «паміж гэтым і тым светам», а сам лірнік — правадніком духоўных ведаў, якому часам давяралі больш, чым святару. У кнізе будуць апісаны функцыі лірнікаў у традыцыйным асяроддзі, іх песенны рэпертуар, спецыфіка інструмента і нават асабістая мова, якой яны карысталіся — так званая любецкая лемент.
Сам Сяргей не толькі даследуе, але і грае на ліры, імкнучыся аднавіць і перадаць традыцыю ў жывой форме. Ён вывучаў інструмент па аўдыёзапісах, наведваў майстар-класы і працуе з беларускімі майстрамі, што робяць ліры паводле этнаграфічных узораў. У будучыні ён плануе правесці серыю майстар-класаў і прэзентацый у розных краінах, дзе жывуць беларусы.
Працы Сяргея Доўгушава — прыклад таго, як нават у вымушанай эміграцыі можна заставацца культурным дзеячам і даследчыкам. Ягоная праца спалучае традыцыю і сучаснасць: з аднаго боку — асэнсаванне глыбіннага нацыянальнага досведу, з другога — выкарыстанне QR-кодаў, лічбавых фарматаў і інтэрнацыянальных платформаў для распаўсюду. Ён працягвае сваю справу, захоўваючы жывую ніць паміж беларускім мінулым і будучыняй.
В Национальной библиотеке открылась выставка о Яне Барщевском
Поддержите «Витебский Курьер News» разовым взносом или подключите регулярные пожертвования!
Подписывайтесь на нас в: Яндекс, Дзен, Google Новости, Telegram-канал, «секретный» Telegram-чат!
